مولودیخوانی باید شاد باشد
گفتگویی با سید احمد شمس
ما در مولودیخوانی و برنامههاي شاد کار نکردهايم؛ علتش هم شايد خلائی باشد که در بين مداحها وجود دارد و آن ناآشنابودن با دستگاههاي موسيقي است. کسی که سخنان مقام معظم رهبري با مداحان در میلاد حضرت زهرا(علیها السلام) را شنيده باشد، درمییابد که ایشان کاملاً سبکهاي مختلف را ميشناسند و سفارش دارند که سبک مولودی با مرثیه متفاوت باشد.
چنانچه مداح سبکهاي موسيقي را نشناسد، روضه، مداحي، مدح، قصيده، غزل و هر چه که بخواند روي يک سبک و روي يک آهنگ ميخواند كه این از ضعف مداح است.
مسئله نگرانکننده این است که در برخی جلسات چراغانی میکنند و کف میزنند؛ ولی در آخر شروع میکنند به روضه خواندن. وقتی میپرسیم كه چرا روضه؟ میگوید این اشک ذوق است! حالا اشک ذوق با مقتلخوانی چگونه جمع میشوند، نمیدانم!!
یکی از راهکارهاي جلوگيري از چنين اتفاقاتي، این است که شکل و شمايل کار به يک گونهاي عوض بشود؛ یعنی خود مداح مدح و مرثیه را از هم جدا کند؛ هم از لحاظ نغمه و هم از لحاظ شعر. حتی مداح میتواند از شاعران متفاوت استفاده نماید. ممکن است یک شاعر در زمینه مرثیه بسیار قوی باشد و در مدحگویی ناتوان باشد.
در مداحي مضامین شعری خیلی مهم است. مضمون اگر محکم و مستند باشد، مستمع را به وجد میآورد. باید توجه داشت که از مطالب مقتلی و روضه در شعر نبايد استفاده كرد. شعر باید از نظر اعتقادی مورد بررسی قرار بگیرد که در آن غلو یا کسر شأن اهلبیت(علیهم السلام) نباشد تا باعث گمراهی مخاطب و یا شبههافکنی نشود.
در گذشته، شاعر وقتی میخواست شعری بگوید به ممدوح خیلی توجه داشت؛ مثلاً فضای میلاد را در نظر داشت و با دقت و ظرافت خاصی شعر میگفت. امروزه هم باید همین روند تكرار شود؛ اما مشكل ما در اين دوران وقت و حوصله مردم اس كه آن را بايد مد نظر قرار داد. امروزه رعایت اختصار در جذب مستمع خیلی مهم است و حتماً لازم نیست قصیدهای بلند بگوییم یا انتخاب کنیم.
در کنار دانش و شناخت خود مداح، باید یك گروه قوی از شاعران، مداحان آشنا به دستگاهها و کسانی از برادران روحانی که مسلط به فقه و دستورات دینی در كنار باشند تا راهکارهاي مناسبی ارائه دهند. راهکاریي برای اینکه شادخوانی در مولودیخوانی به سمت غنا یا لهو و لعب، یا کپیبرداری از خوانندگان موسیقی نرود.
مطالعه داشتن، کسب معرفت، شناخت بیشتر ممدوح و آشنایی با سیره عملی و کلامی ائمه(علیهم السلام) بسیار مهم است و میتواند مداح را در انتخاب درست مطالب برای ارائه یاری دهد.
آنچه گفته شد باید در چارچوب اعتقاد و باور به ممدوح قرار بگیرد؛ باور به اینکه اهلبیت(علیهم السلام) ناظر جلسه هستند و حضور معنوی در جلسات دارند. وقتی مداح خود را در محضر ائمه(علیهم السلام) ببیند از انتخاب شعر و نغمه گرفته تا ظاهر و باطن خود را مراقبت میکند.
و شاید همة حرف هم همین باشد.